Sedir Tasrif ve Bütçe Komisyonunda, Kazanç Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Başkalık Yapılmasına Dayalı Yasa Teklifi’nin, cemevlerine ilgilendiren düzenlemeleri içeren maddelerinin görüşmeleri sırasında tartışma yaşandı.

Komisyon Başkanı, AK Tümen Bingöl Mebus Cevdet Yılmayan, HDP Antalya Mebus Kemal Bülbül’ün, bozuk SELIM Öğür Saylav Mehmet Metiner hakkındaki iddiasını, Metiner’i arayarak sorduğunu anlattı. Metiner’in tıpkı televizyon programında Suriye bağlamında değerlendirmede bulunduğunu, “Müslüman’ın zalimi bile mazlumu de olabileceğini belirttiğini, Yezid amacıyla ‘Allah’ın laneti üzerine olsun’ ifadesini kullandığını” dile getirdiğini aktaran Yılmaz, Metiner’in, göstergeç programının kapanışı sırasında sunucunun acele etmesi zımnında sürçülisan ettiğini fakat temas kastı olmadığını söylediğini de ifade etti.

HDP İstanbul Milletvekili Zeynel Dikkat, Aleviler ile ilgili tıpkı asamble oluşturulacağını ancak üyelerinin kimler olacağının bilinmediğini belirterek, “Bu, Alevilere kayyum atamaktan eksantrik ayrımsız husus değil.” sözlerini harcama etti.

AİHM’in Aleviler ve mecburi kült derslerine ilgili kararlarına uyulmadığını belirten Dikkat, Alevilerin sorunlarına, bu kesimin görüşleri alınarak hal üretilmesi gerektiğini belirtti. Ilgi, MHP Umumi Başkanı Kerem Bahçeli’nin “cemevlerinin ibadethane olduğunu” dile getirdiğini anımsatarak, MHP milletvekilleri açısından bugün tıpkısı santimantalite testi yapıldığını söyledi.

YANLIŞSIZ Öğür Manisa Milletvekili Uğur Aydemir, “Alevilik aynı ilmek değildir, ufuk üstelik değildir. Alevilik tıpkısı kültürdür, gelişigüzel Alevi Müslümandır.” dedi.

Aydemir’in sözlerine ihtilaf milletvekilleri tepki gösterdi.

Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz dahi milletvekillerinden fikirlerini dile getirirken tanımlama yapmamalarını istedi.

Hak Komisyonu Başkanı ve YANLIŞSIZ Parti İstanbul Mebus Abdullah Güler, teklifin, cemevlerine müteveccih düzenlemelerine yöneltilen eleştirileri anımsatarak, “Bu teklifi değersizleştirmeyelim, içini boşaltmayalım.” şeklinde konuştu.

“Vazıh benzeri tartışma yapmıyoruz”

Komisyonda daha bilahare Alevi sivil toplum örgütü temsilcileri, cemevlerine yönelik düzenlemeler hakkındaki görüşlerini dile getirdi.

Alevi Vakıfları Federasyonu Genel Başkanı Haydar Zevalsiz Doğan, TBMM’nin, cemevlerini ibadethane kendisine akseptans etmesini temenni etti.

Doğan’ın, Komisyona inançlarının elbet tarif edileceğini dinlemeye gelmediklerini söylemesi ve milletvekillerinden Aleviliği tanımlamaktan vazgeçmelerini istemesi üstüne Hak Komisyonu Başkanı Abdullah Güler, Doğan’a, “Usul bilmiyor. Ferman verir kabil konuşuyor.” şeklinde aksülamel gösterdi.

Bu sırada erk ve aykırılık milletvekilleri ortada konu atmalar yaşandı.

Haydar Payidar Doğan’ın, konuşmasına bitmeme ederken, Alevilere yönelik düzenlemenin, vergiye ilişkin aynı teklifin içerisinde TBMM’ye getirilmesini eleştirmesi üzerine SELIM Tümen Manisa Mebus Tasavvur Aydemir, Doğan’a, yasa teklifini küçümsediği gerekçesiyle reaksiyon gösterdi.

Çekim ve Bütçe Komisyonu Başkanı Yılmaz, Alevilik konusunda yüzyıllardır süren münevver tartışmaların, Tasrif ve Bütçe Komisyonunda yapılmaması gerektiğine dikkati çekerek, “Mebus olmayan bire bir arkadaşımızın milletvekillerine derece verir gibi konuşmasını tek kimse akseptans edemez. Sivil sosyete kuruluşu temsilcilerinden beklentimiz, fikrinizi açık rapor etmenizdir. Onu rapor edin, milletvekillerimiz dahi ölçüm etsinler.” diye konuştu.

DOĞRU Öğür Erzurum Mebus İbrahim Aydemir ise daha önceki görüştüğü Doğan’ı beyefendi ayrımsız can olarak tanıdığını, Doğan’ın konuşmasının maksadını aştığını söyledi.

Türe Komisyonu Başkanı Güler, Alevi sivil toplum örgütlerinin bazılarının dahi yan olduğu davalarda alınan kararları inceleyerek bu konuda yapılması gerekenleri belirlediklerini anlattı. Sivas’ta Alevi canlarla yetik bire bir yurttaş hassasiyetiyle konuştuğunu dile getiren Güler, eksikliklerin olabileceğini, rütbe evre icraat yaptıklarını, ilerleyici süreçte çok daha asıl ayrımsız kanun noktasında aranjman rağbet ettiklerini kaydetti.

Güler, teklifin hazırlanmasında harcama edilen emeğin ölçüm edilmesini istedi.

Daha sonradan konuşmasına bitmeme eden Doğan, teklifin hazırlanmasında emeği sabık milletvekillerine teşekkürname ederek, AİHM’in cemevlerine müteveccih kararlarının kanuni olarak dikkate alınmasını rica etti.

“Cemevlerinde seyir oynanmayacak”

Alevi Dernekleri Federasyonu Umumi Başkanı Kerem Fırat, tıpkı zamanda Alevi dedesi olduğunu belirterek, cemevlerinin, Alevilerin ibadethaneleri olduğunu vurguladı. Fırat, “Cemevlerinin tapınak kendisine akseptans edilmesini istiyoruz.” dedi.

İYİ Fırka Erzurum Saylav Muhammet Naci Cinisli, “Cemevlerinin faturalarının ödenmesinin Ilmek İşlerinden Ekin Bakanlığına alınması haddizatında cemevlerinin dini mabet olmaktan ayrımsız firez merkezine indirgenmesi anlamına geliyor.” sözlerini sarf etti.

MHP Konya Saylav Mustafa Sahtekâr, MHP Genel Başkanı Izzet Bahçeli’nin dile getirdiği kabil partisinin birlikte Aleviler üzere cemevlerini ibadethane kendisine gördüğünü kaydetti. Sahtekâr, “Teklifle cemevleri yasaya giriyor. Gerçekte inhina niteliğinde bire bir düzenlemedir.” değerlendirmesinde bulundu.

Sahtekâr, düzenlemenin eksiklerinin tamamlanabileceğine da işaret etti.

CHP Malatya Saylav Ege Ağbaba, teklifin, Aleviler’in yıllardır dile getirdiği “denk yurttaşlık” talebini karşılamadığını söyledi. Ağbaba, “Cemevlerinde temaşa oynanmayacak, dinleti verilmeyecek. Bu insanlar yüzyıllardan beri yaptıkları kabil cemevlerinde ibadetlerini yapacak. Cemevleri bizatihi namına ekin evine dönüştürülmeye çalışılıyor.” ifadelerini kullandı.

Ağbaba, Alevilerin sorunlarının çözümü için komite kurulmasını de dilek etti.

Komisyonda teklifin maddeleri üzerindeki görüşmeler sürüyor.