Dünyaca adlı doktor balıklar namevcut olma tehdidi altında
Sivas’ın Kangal ilçesi Kalkım Köyü’nde kâin dünyaca ünlü doktor balıklar bölgeye beş altı kilometre mesafede yapılan değerli kontrol çalışmalarından yağlık zayi tehdidi altında
Yapılacak patlatmalar nedeniyle oluşacak vadi şeş çatlaklarının balıkların kaybolmasına illet olacağı iddiaları köy sakinlerini huzursuz ediyor
SİVAS – Sivas’ın Kangal ilçesi Kalkım Köyü’nde bulunan dünyaca ünlü hekim balıklar bölgeye andıran mesafede yapılan değerli madeni çalışmalarından çevre kayıp tehdidi altında.
Sivas’ın Kangal ilçesi Kalkım Köyü’nde bulunan dünyaca ünlü hekim balıkların turizme kazandırılması için başlatılan icraat sürerken, bölgeye andıran mesafede yapılan değerli kontrol çalışmalarında oluşabilecek kayran şeş çatlaklarıyla balıkların kaybolacağı iddiaları köy sakinlerini rahatsız ediyor.
Dev proje az kalabilir
Kangal ilçesi Kalkım bölgesi topluluk olduğu doğal özellikler zımnında 2. derece SİT Bölgesi car edilmişti. Meydan altından gelen selenyumlu suyla yüzeye çıkan balıklarıyla dikkat çeken bölgenin sağlık turizmine kazandırılması için geçtiğimiz yıllarda çalışmalar başlatıldı. Oluşturulması planlanan keyif turizmi köyü üzere Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle tez devletleştirme kararı alındı. Projeyle ilgili çalışmalar başlatıldı. Fakat bölgeye mail bire bir noktada Çalıştırıcı Holding’e vabeste Çipo Export firmasının değerli çıkartmak amacıyla kullanılmamış ocaklar beğenmek istemesi köy sakinlerini gergin etti. Sülale açılış çalışmaları sırasında gerçekleştirilecek patlatmaların, saha altında çatlaklar oluşturabileceği ve suyla birlikte balıkların kaybolacağı iddia ediliyor.
Siyanür ile gündeme gelmişti
KOÇ Ana Ortaklık’e vabeste Çıpa Export firması daha öncede ayrıştırma işleminde siyanür kullandığı ve içme suyuna sıçanotu karıştırdığı iddiaları ile gündeme gelmişti. Firmanın, Sivas’ın Kangal ilçesi Bakırtepe bölgesinde 2015 yılından bu yana siyanürle değerli ayrıştırması tepkilere hastalık olmuştu. Antrparantez firma marifetiyle işletilen maden faaliyetleri zımnında Pınargözü köyünün içme suyuna sıçanotu karıştığı gerekçesiyle firma üzerine cürüm duyurusunda bulunulmuş, 2017 yılında Kangal Asliye Ukubet Mahkemesinin verdiği kararla sav kasaba davası olmaktan çıkarak ceza davasına dönüşmüştü. Firma, Sivas Çetin Ukubet Mahkemesinde, köylülere düşünülerek arsenikli su içirme suçlaması ile yargılandı.
Köy sakinleri endişeli
Kalkım köyü çarkıt muhtarı ve 1. Azası Şükrü Akpınar, köy sınırları içerisinde kâin doktor balıkların Kangal dışında dünyada eşi tıpkı bulunmadığını belirterek, “Balıklar birçok deri hastalığına gani geliyor. Bölgenin esenlik turizmine kazandırılmasını bekliyoruz. Suyun kaybolacağı yönünde iddialar var. Fakat henüz ilmî kendisine ortaya konulmuş tıpkısı madde yok. Balıkların engel görmesi bizim için ongun imkânsız. Bu nedenle firmanın mukteza tedbirleri almasını istiyoruz” dedi.
Konu geniş katılımlı konferansa taşındı
Sivas’ın Kangal ilçesi Pınarözü köyü çarkıt muhtarı ve çevre gönüllüsü Hüseyin Açık Deniz yaşananları, 48 mekân ve ekoloji örgütünün katıldığı “Ekoloji Hareketleri Konferansına” taşıdı. İstanbul’un Bakırköy ilçesinde bulunan Cem Karaca Firez Merkezinde alay alan Engin, Kangal’dahi yaşananları anlattı. Açık Deniz burada yaptığı matbuat açıklamasında, bazen çevre avukatları ve örgütlerinin Kangal’da verilen belde mücadelesine ihanet ettiklerini istikbal sürüp 26 Eş’ta görülecek davanın önemine değindi.
Firmayı suçladı
Belletici Holding’i çevreye karşı duyarsızlıkla suçlayan Engin açıklamasında, “Sivas’ın Kangal ilçesinde Çalıştırıcı Ana Ortaklık şirketi olan Çipo Export A.Ş. çıpa madeni ve kızıl madeninde kasaba talanı yıllardır artarak bitmeme etmektedir. Bu davanın 26 Aile 2023 tarihinde değişmeyen duruşması var. Bu mahkeme bizim akıbet şansımız, evet madendeki çalışmaya serencam verilecek evet bile Çetinkaya, Kalkım ve çevre köylerin suları ile bu arada hep dirim kaynakları yok edilecek. Mahiyet belde dostlarını bu konuda duyar olmaya ve bize destek vermeye çağırıyoruz. İnsanlar fakat sonuçlar ortaya çıktıktan bilahare anlıyorlar ama Bakırtepe siyanürlü altın işletmesinin çalışmaları, belde yağması üstüne bildirme kritik aşamaya gelinmiştir. Eğer icraat böyle devam ederse çevre köylere su sağlayıcı bölge ağız ağıza kuruyacaktır. Bu ortaklık henüz önceki Pınargözü köyünün suyunu kurttu ve sonucunda tek yaptırımla karşılaşmadı. Şimdi sonuç basamak bayındır akım ediyor” dedi.
Balıkların suyunun kesileceği iddiası
Açık Deniz, birçok dereyle alay malay hekim balıkların bulunduğu Kalkım kaynağının suyunun dahi kesileceğini iddia ederek, “Suyu kesilecek köyler; Kalkım köyünde hekim balıkların olduğu dere, bin 850 nüfuslu Çetinkaya köyü ve diğer köyler. Seçkin iki davada mahkemeler herhangi bir tip tabir, beyyine, resmi mazbata ve bilirkişi raporlarına rağmen şirketten yana değişmeyen verince çıktı hukuk bitti ve biz mahkemeye şöyle aynı arzuhâl verdik. ‘Gelişigüzel çeşit çabamıza ve haklılığımıza karşın biz talanı durduramadık, bu size veca oldu amma bizde Koç Holding’in cins yüzünü herkese göstereceğiz’ buda size veca olacak” dedi.
93 bin ons zer üretti
Çalıştırıcı Ana Ortaklık’e merbut Çıpa Export firması aracılığıyla 2015 yılında bu yana siyanürle ayrıştırma yapılan madende bugüne kadar kısaca 93 bin ons kızıl üretildi. Eroin almanak 1.5 milyon ton istihsal kapasitesine topluluk.
