Sinop’ta ‘Mübadelenin 100. Yılında Göçler’ paneli
SİNOP – Sinop’ta ‘Mübadelenin 100. yılında göçler’ mevzulu açık oturum düzenlendi. Panelde, trok günleri, paçarız aktarılan kültürel değerler ve mimarlık asar anlatıldı.
Sinop Takas ve Balkan Halkları Hars ve El Birliği Derneği aracılığıyla, Sabahattin Uca Hars Merkezinde ‘Mübadelenin 100. yılında göçler’ konulu panel düzenlendi. Sinop Üniversitesi Çağ Kürsü Başkanı Prof. Dr. Serkan Yazıcı’nın moderatörlüğünü yaptığı panele Dokuz Ilkgüz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kemal Halis, Marmara Üniversitesi’nden Doç. Dr. Neval Konuk Halaçoğlu ile Sinop Üniversitesi’nden Doç. Dr. Savaş Demir konferansçı adına katıldı. Panelde, 1 asrı geride bırakan mübadele günleri hatırlatılırken, paçarız dökme kültürel değerler ve bırakılan asar anlatıldı.
Panelin açılışında bir nice şehre olduğu kabilinden Sinop’a üstelik çok sayıda kişinin göç ettiğini kaydeden Sinop Takas ve Balkan Halkları Kültür ve El Birliği Derneği Başkanı Kenan Aral, “Sinop, demokratik namına Balkan halkları dışında farklı coğrafyalardan da çok sayıda insana ancak olmuştur” dedi. Muhtelit yerleşme içerisinde ara sıra anane ve göreneklerin, bakir nesillerce bilinmez ayla geldiğini birlikte vurguladı.
1919 yıllarında Sinop ve Gerze’birlikte zinde gâh Rumların arasında Pontus Hükümetini kurmayı hedefleyen ‘Pontus’ düşüncesini savunan silahlı cemiyetlerin olduğunu kaydeden Doç. Dr. Çekişme Demir, Mustafa Kemal Ağırbaşlı’nın bu cemiyetlerle ait hikmet topladığını söyledi. Çıpa, “Ordu müfettişi kendisine 16 Mayıs 1919’de Bandırma vapuru ile Samsun’a hareket eden Mustafa Eksiksizlik Vakur, Sinop limanına uğradığı ahit Pontus Cemiyeti için bilgi alıp domestik makamlara lüzumlu uyarıları yaptığını biliyoruz” diye konuştu.
Karşılıklı koca değişimi anlaşmasıyla Sinoplu Rumların vapurla ayrıldıklarını tamlayan Çıpa, bin 414 Rum’un şehri tecezzi ettiğini söyledi. Mübadil olta alanlarında Sinop’un birinci yer olduğunu kaydeden Demir, “Bu alanlarda gayrı iller ise Samsun, Kalabalık, Giresun, Trabzon, Gümüşhane, Amasya, Tokat ve Çorum vadi alıyordu. Gelen mübadillerin sayısında Sinop, Gerze, Boyabat, Ayancık’ta hep namına 2 bin 373 rakamı türlü çalışmalarda verilmiştir” ifadelerini kullandı.
Panelin devamında konuşmacılar, izleyicilerin sorularını cevapladı.
