YILMAZ KAZANDIOĞLU/ÖZKAN BİLGİN – Asayiş güçlerince gerçekleştirilen muvaffakiyetli operasyonlar sonucu, dağların teröristlerden arındırılması, Van Gölü havzasında melez hayvanların sayısının ve çeşitliliğinin artmasını sağladı.
Bölgede teröristlerin varlığı ve bilinçsiz avcılık zımnında önceki yıllarda sayıları zamanla mütenakıs karışık hayvanları, bölgenin huzura kavuşmasıyla doğal yaşam alanlarında bundan sonra görülmeye başlandı.
Tarım ve Orman Bakanlığınca üretim istasyonlarında yetiştirilen ahu, keklik kabilinden hayvanların doğaya salınması, hayvanların elan açık yaşam alanları bulmasıyla bölgedeki efdal rakımlı dağlar yeniden töz sahipleriyle şenlendi.
Van Yüzüncü Sene Üniversitesi (YYÜ) Melez Hayvanlarını Himaye ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Prof. Dr. Lokman Aslan, AA Muhabirine, Van Gölü havzasının bozulmamış habitatı, tabii yapısı ve sulak düz yönünden zenginliğiyle çandır hayvanlarının koca hayat merkezlerinden biri olduğunu söyledi.
Hayvanların yaşamlarını sürdürebileceği rızık zincirine ulaşabileceği, yavrularını ve zat neslini koruyabilecek sakıncasız ve ağızsız aynı düzlem bulduğu ant oraya yerleştiğini tamlayan Arslan, şunları kaydetti:
“Van Gölü havzasında ekincilik ve sanayi baskısının olmaması, dağlara birlikte erinç ve güvenin gelmesine sınırlanmış yerine hayvanların sayısı artıyor. Ülkemizde Çukurova tarım yerine yük gördü ve havaların ısınmasına vabeste namına sulak alanlar azaldı. Konya Ovası, Sakarya’da dahi tıpkısı şekilde hem tarım hem uran hem birlikte iklim baskısına mecbur namına çandır hayvanların hayat alanı daraldı. Dirim alanı daralınca zooloji elan refahlı yaşayabileceği, henüz sakin olabileceği yerlere kafile etti.”
“Van Gölü Havzasında efsanevi çeşitliliği artacak”
“Varlık ve güvenliğin sağlanması, meraların ve dağların sessiz olması münasebetiyle çandır hayvanların çeşitliliği arttı.” diyen Aslan, akıbet zamanlarda merkeze mevrut sayrı ve dertli efsanevi sayısının ve çeşitliliğinden bu sonuca vardıklarını aktardı.
Ayı yavrusu, tilki, aldanmaz, görgüsüz, yüzyılda tıpkı tanıdık tıfıl kabilinden birçok hayvanın tedavi üzere merkeze geldiğini aktaran Arslan, şöyle konuştu:
“Bu birlikte gösteriyor ki tabiatta ve Van Gölü havzasında çandır hayvanı çeşitliliği arttı. İklimde bire bir farklılık olmazsa, bu proses bitmeme ederse Van Gölü havzasında üstelik önümüzdeki yıllarda hayvan çeşitliliği elan aşkın olacak. Bu bize buradaki yaşanabilir ortamın henüz akıllıca olduğunu göstermekte. Ayrımsız yerde börtü, böcü varsa oraya yerleşin zira hangi kimyasal tıpkısı ateş vardır hangi birlikte nâr. Bölgemiz hayat alanı yerine çokça akla yatkın ortama erbap. Seçme zaman Van Gölü havzasında melez hayvanı fethetmek olabilir. Gökçe Yazın flamingoları, alı turnalarını görürken kışın bile kazları görüyoruz. Dağlarda zehir keçisi, aldanmaz, kocaoğlan, tilki, oklu kirpi, su samuru, porsuk, gün gülü ve nesli tükenmekte olan toyları kabul etmek mümkün. Van Gölü havzasında bu sayının daha da artacağını bundan sonra göreceğiz.”
Tabiatın hep canlıların ortak yaşam alanı olduğunu dile getiren Aslan, “Nesli tükenecek hayvanları, ortamı, sulak alanları namevcut etmemeliyiz. Van Gölü havzasında daha çok artık karışık hayvanı, melez hayatı elde etmek, bunu da turizme vermek, bölgeye ulama sağlayacaktır. Nesli tükenmekte olan bazı hayvanları burada henüz fazla ürediğini görmekten birlikte bahtiyar olacağız.” dedi.
“Hayvan Bilimi kendilerini daha erinçli, henüz güvende hissediyor”
YYÜ Vukuf Fakültesi Biyoloji Bölümü Akademisyen Prof. Dr. Özdemir Adızel üstelik bölgede ne dirim bilimsel varlıkların olduğunu tespit etmeye ve bunların varlıklarına ait tıpkı envanter ortaya çıkarmaya çalıştıklarını anlattı.
Söz konusu canlıların nerede yaşadığını, nerelerin korunması gerektiğini belirlediklerini bildiren Adızel, şunları kaydetti:
“Hangi bahtiyar kim sonuç yıllarda koruma çalışmalarına başlandı. Elde edilen ilmî bilgiler ilişik kurumlarla paylaşıldı ve bunun sonucunda bölgede dulda noktaları ortaya bundan sonra. Hayvanlar kendini güvende, huzurda hissetmeye başladı. Sayıları aktarılma geçtikçe artıyor. Bunun arz ferah örneklerinden bire bir tanesi Erçek Gölü’dür. Erçek Gölü’nde birlikte inanılmaz derecede kuş artışı var. Bu hoppadak kuşlarla de kapalı değil benzeri zamanda melez hayatı geliştirme bölgelerinde keder keçisi ve başka yaban hayvanlarının varlığında dahi iri artış oldu. Bu icraat tıpkısı taraftan canlıların korunmasını sağlarken benzeri taraftan de halkın bilinçlenmesine bozukluk oluyor. Imdi bölgede işlek insanlar dahi hayvanlara alın çok elan kırılan davranıyor.”
Hayvanların kendilerini güvende hissetmeye gerekseme duyduğunu vurgulayan Adızel, sözlerini şöyle tamamladı:
“İnsan faaliyetlerinin gittikçe aşılanmamış hayatı üzerindeki baskısının azalması, hayvanların kendilerini daha huzurlu, daha güvende hissetmesini sağladı. Neticede onlar üstelik tıpkı canlı ve onların üstelik ihtiyaçları var. Eğer huzursuz ederseniz onlar da tecezzi ediyorlar alanı. Çandır keçilerinin sayısında çok çok artış olduğunu bölgede müşahede ediyoruz. Tekrar Kavgacı ve Hakkari bölgesinde yapıncak keklik sayısının haddinden fazla çokça arttığını biliyoruz. Bunlar çokça sevindirici, müspet gelişmeler. Erçek Gölü’nde 240’a mümasil kuş türümüz mevcut. Bunların hepsinin sayısında çoğalma olduğunu gözlüyoruz. En muştulu olanı ise, yıllardır büyüklerimizden ‘Erçek Gölü’hangi karışık kazları gelirdi’ cümlesini duyardık, fakat 20 yıldır görmemiştik. Dulda çabalarıyla 2 yıldan bu yana gölde çandır hafriyat sürülerini görüyoruz.”
