2018 ve 2020’üstelik Amerikan Kanser Derneği’nin 120 bin sayrı üzerinde yaptığı çalışmalarda, meme kanseri tarama başvurularında pandemi öncesi döneme göre yüzde 10 eksilme belirleme edildi. Pandemi döneminde ise bu azalmanın yüzde 70’leri bulduğunu belirten Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Kinyas Kartal, ‘Adım 1 ve kademe 2 meme başı kanserinde tedavi şansımız yüzdelik 95-99’a büyüklüğünde çıkabiliyor. Yani neredeyse tama andıran otama şansımız var fakat evre ilerledikçe bu şansımız azalıyor. Bu nedenle, pandeminin birlikte arama altına alındığını kabul ederek, rutin tarama programlarına tekrar ahzetmek gerekmektedir’ dedi.
Journal of the American Medical Association (JAMA) Open Network’te yayınlanan benzeri çalışmada pandemi döneminde meme kanseri taramalarının azaldığı ortaya konuldu. Meme Başı Kanseri Bilinçlendirme ve Farkındalık Ayı’nda bu konunun önemine değinen Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi’nden Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Kinyas Kartal, taramanın çokça şanlı olduğunu ve pandemi döneminde başvurularda yaşanan azalma zımnında yüzdelik 10’luk bire bir parasız grubunun, bicik kanseri tanısını daha gelecek evrede kabul etme riskiyle yüz yüze olduklarını belirtti.
’40 YAŞ ÜSTÜ SEÇME KADIN MUTLAK MAMOGRAFİ ÇEKTİRMELİ’
Orta gözyaşi kadınlarda bicik kanseri riskinin daha çok olduğunu belirten Doç. Dr. Kartal, bicik kanserindeki ilgi çekici istatistikleri anlattı:
‘Meme kanseri dünyada yer kalın tanıdık amansız hastalık olmasına karşın kansere kapalı dirim kayıplarında akciğer kanserinden sonradan gelerek ikinci tam vadi alıyor. Kadınlarda çok elan çok görülmesine rağmen erkeklerde üstelik tahminî binde benzeri oranında ortaya çıkabiliyor. Bicik kanserinin Türkiye’üstelik görülme oranı, Amerika ve başka ülkelerde görülme oranlarıyla koşut ilerliyor. Seçme 8 kadından biri bicik kanserine yakalanma riski mevcut. Meme Başı kanseri, kadınlarda bildirme kesif 55-60 gözyaşi aralığında görülüyor. Ancak bunun dışında temas yaş grubunda üstelik görülme riski mevcut. Bu nedenle, altını çizerek söylüyorum özellikle 40 yaş üstü her kadının muhakkak mamografi çektirmesi gerekli.’
PANDEMİNİN MEME BAŞI KANSERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ GÖRÜLMEYE BAŞLADI
Pandemi döneminde tarama başvurularındaki azalmanın günümüzü dahi ters etkilediğinin altını çizen Doç. Dr. Kartal, konuyla ait şöyle konuştu:
‘Birçok ayrımlı araştırma ile pandeminin meme kanseri üzerindeki etkilerini gözlemledik. Hem kliniğimizde hastalarımızla yaptığımız gözlemler hem birlikte arsıulusal dergilerde yayınlanan çalışmalar var. Pandeminin başladığı 2019 ve 2020 döneminde hastalar taramaya gelmedi. Gerçekte pandemi döneminde biz hekimler dahi hastalarımızdan evgin durumlar olmadıkça, sadık kalmadıkları sürece hastaneye gelmemelerini istemiştik. O ant hepimizin gündemi pandemi olduğu amacıyla tanılama ve tedaviyi covid-19’a ayırmıştık. Bu süreçte başvuru sayısında kısaca yüzde 70’lere vasıl eksilme oldu. Kontrollü tıpkısı şekilde istediğimiz geri çekilme gerçekleşmişti. Pandemi koşullarının iyileşmesiyle pandeminin etkilerini henüz kesif görmeye başladık. 2018 ve 2020’bile Amerika’birlikte 120 bin hastalanmış üstünde yapılan çalışmalarda, meme başı kansere tarama başvurularında pandemi öncesine bakarak yüzdelik 10 tenakus belirleme edildi.’
MEME BAŞI KANSERİ TARAMALARININ AZALMASI NEYE FAKTÖR EVET?
Bicik kanseri taramalarının azalmasının birçok olumsuzluğu üstelik birlikte getireceğini belirten Doç. Dr. Kartal, ‘Tarama üzerinde bu büyüklüğünde durmamızın sebebi meme kanserini er evrede hissetmek istememiz. Nedeniyle yüzde 10’luk bire bir hastalanmış grubunun meme kanseri tanısı er evrede konulacakken orta yahut ati evrede konmuş olacak. Aşama 1 ve basamak 2 meme başı kanserinde otama şansımız yüzdelik 95-99’a kadar çıkabiliyor. Yani az daha tama mail otama şansımız var ancak paye ilerledikçe bu şansımız düşüyor. Yüzdelik 95’lerden yüzde 60-70’lere varan bir vurdumduymaz çekilmeden bahsedebiliriz’ dedi.
‘PANDEMİ KORKUSUYLA MEME KANSERİ VE TARAMA KORKUSUNU BİRLEŞTİRİP HASTANELERE GELMEMEZLİK YAPMAYIN’
‘Pandemi korkusuyla meme kanseri ve tarama korkusunu birleştirip hastanelere gelmemezlik yapmayın’ diyen Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Umumi Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Kartal, şu açıklamalarda bulundu:
‘Pandemi koşulları hem bakanlığımızın hem birlikte dünyanın uyguladığı sağlık politikaları sonrasında taharri altına makbuz. Pandemi koşullarını nispeten taharri altına aldık. Zımnında önceliğimiz gene meme kanseri ve kanser taraması oldu. Hele Meme Başı Kanseri Bilinçlendirme ve Farkındalık Ayı’nda hastalardan ricamız, henüz eski rutin tarama programlarına bitmeme etmeleri, bu programa gelmemiş 40 yaş üstü kadınların ise meme kanseri taraması amacıyla katiyetle sağlık kuruluşlarına başvurmalarıdır. Şunu unutmamalı ki; meme kanseri bundan sonra tedavi edilebilir, önlenebilir ve komplikasyonlarının önüne geçilebilir tıpkısı kanser türüdür. Bu yüzden bicik kanserinde biz kanserden değil geç eskimiş hastalardan korkuyoruz. Geç eğleşmek, bicik kanserinde tedavi sürecinde haddinden fazla elan kırıcı sonuçlar alınmasına posta açıyor.’
