Ermiş, TMB’üstelik 2004-2011 döneminin peşi sıra mart ayında baştan üstlendiği reislik sürecinin yeryüzü balaban projelerinden biri kendisine nitelendirdiği “mahdut dışı üstencilik hizmetlerinde akreditasyon sistemi”nin detaylarını açıkladı.
Türkiye’da 400 bin müteahhit bulunduğunu, TMB’nin organ sayısının ise 120 olduğunu tabir fail Ermiş, “Türkiye’nin altyapısının yüzdelik 70’ini hayata geçirmiş tıpkısı Birliğiz. Şimdiye kadar yapılan 430 bilyon dolarlık ensiz dışı işinin yüzdelik 90’ını tığ yapmışız. Bugüne büyüklüğünde 129 ülkede 10 bin 832 proje tükenik.” diye niteleyerek konuştu.
Eren, Birliğe unsur olacak firmaların görgüsüz kriterlerle belirlendiğine bel ederek, 2011’bile 157 olan uzuv sayısının muhtelif sebeplerle zaman 120’ye gerilediğini söyledi. İkinci neslin üstencilik hesabına ayrıksı mesleklere duyduğu ilginin da firma sayısının azalmasında etkin olduğuna dikkati calip Ermiş, değişik dönemlerde ve alelhusus sonuç yıllarda Türkiye için nazik müteahhitlik coğrafyalarında ara sıra tatsız olayların yaşandığını bildirdi. Aziz, ara sıra firmaların düzme akreditasyon mektubu düzenlediklerini vurgulayarak, şu değerlendirmede bulundu:
“Aldıkları işleri tamamlayamayan, yapmacıklı referanslarla hisse senedi almaya çalışan, uzmanlığı olmayan işlere soyunup sorunlara misil açan firmalar Türkiye’nin ve Türk müteahhitlerinin imajına bunaltıcı beis veriyor. Bu durumu köstek olmak üzere bir süredir Ticaret Bakanlığı ile dış müteahhitlik hizmetleri üzere akreditasyon mekanizması kurulması üstünde çalışıyoruz. Bu çalışmada muhtemelen benzeri noktaya geldik, projeyi Cumhur Reisi Recep Tayyip Erdoğan’a anlatarak onayını ahzetmek istiyoruz. Bu çerçevede termin talebinde bulunduk.”
“Civar elemeye ihtiyaç var”
Denklik mekanizmasının çatısını Ticaret Bakanlığının oluşturacağını, kendilerinin birlikte buna ulama yapacağını anlatan Erdal Ermiş, “Eline tıpkısı çanta alanın, elini kolunu sallayarak bir ülkeye gidenin Türk müteahhidi olarak bizi oyun etmesini istemiyoruz. Elbette kim ihracat yapılabilmesi amacıyla dış satım belgesi alınması gerekiyorsa üstencilik hizmetleri üzere bile bire bir ön elemeye gerekseme var. Gâh ülkeler doğrusu tanımadıkları benzeri firma kendilerine başvurduğunda büyükelçiliklerimiz evet de bizim üzerimizden araştırı yapıyor.” ifadelerini kullandı.
Akreditasyon için şartları Ticaret Bakanlığının belirleyeceğini söyleyen Eren, kuruluşun aranjman yapısı, bitirdiği işlemler, istekli olduğu işin tecrübesine akıllıca olup olmadığı, finansal yapısının uygunluğu kabilinden kriterler getirilebileceğini kaydetti.
Muazzez, akreditasyon modelini değişik yöntemlerle uygulayıcı mevki örnekleri bulunduğuna işaret ederek, “İspanya Uluslararası Müteahhitler Birliğinin yıllardır 10 üyesi var. Bu 10 firma dışında bir şirket İspanyol firması unvanıyla dışarıdaki ihalelere giremez. Bu 10 firmadan biri hareket üstlendiğinde, onlarca henüz bayağı ölçekli İspanyol firmasını o işe sokar. İspanya bunu yaparken devlet imajının sarsılmamasını amaçlıyor.” dedi.
Mühendislik, mimari ve üstencilik teşrikimesai
Esbak yıllarda ancak dışında bire bir münakasa kazandıklarında gördükleri levha cihetiyle üzüldüklerini tamlayan Erdal Ermiş, “İhaleyi kazanan biz oluyorduk ama işin projesini mesela tıpkı İtalyan firma hazırlıyordu. O ahit kullanacağımız malzemelerin nazik tıpkısı bölümünün İtalya’dan ya de benzeri aynı ülkeden alınması zorunluluğuyla karşılaşıyorduk. Aldığımız işlerde Türk inşaat sanayisine benzeri bindi veremiyorduk.” diyerek konuştu.
Danışmanlık ve mimarlık firmalarının ve bina yapılış olan Türk Danışman Mühendisler ve Mimarlar Birliğinin de ancak dışına açılmayı başardığını vurgulayan Eren, böylelikle geçmişteki tablonun aksine döndüğünü dile getirdi. Eren, “Eskiden 30 bilyon dolarlık iş aldığımızda Türkiye’deki ürünlerin ihracına yansıması 5 bilyon dolar düzeyinde olabiliyordu. Şimdi 15 milyar dolarlık aksiyon alıyoruz ama 15 milyar doların de üstünde eser ihracını sağlıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin aut müteahhitlik karnesi
Aziz’in verdiği bilgiye bakarak, 1972’dahi Trablus Limanı işinin üstlenilmesiyle başlayan Türkiye’nin aut üstencilik süreci, aradan geçen zamanda 430 milyar dolarlık gelişim itmam üretti. 129 ülkede 10 bin 832 proje tamamlanırken Türk müteahhitlerinin arz büyük pazarı, tamamlanan işlerin yüzdelik 45’inin gerçekleştirildiği Avrasya coğrafyası oldu. Orta Şark yüzdelik 25, Afrika yüzde18, Avrupa yüzdelik 7,5, Cenup Asya ve Irak Şark yüzde 3, BENDE ve sair ülkeler birlikte yüzdelik 1,5 düzeyinde pay aldı. Bir süre öncesine kadar 30 milyar dolar düzeyinde olan almanak proje bedeli ise alelhusus 2008 arsıulusal krizinin ve jeopolitik gelişmelerin etkisiyle 15 bilyon dolara geriledi.
Türk müteahitler gözünü Acun Kupası’na dikti
Türk müteahitler 31.3 milyar dolar getirdi
