2022 yılına ilgilendiren tarımsal destek ödemelerine ilgili Reisicumhur Kararı, Resmi Gazete’da yayınlandı. Buna bakarak; Türkiye Tarım Havzaları Istihsal ve Sübvansiyon Modeli kapsamında buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar başına 75 lirası motorin, 46 lirası matbua almak için 121 liralık bindi sağlanacak. Gözyaşı öz üreticilerine kilogram başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Örgensel matbu ve uzvi ekincilik ile gür tarım desteklerinde ise artım yapılmadı. Destek ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Zirai Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Matbu ve Sertifikalı Evlat Yararlanma Desteklerine İlişkin Cumhur Reisi Kararı”, Resmi Gazete’üstelik yayınlandı. Karar, 1 Eş 2022 tarihinden laflamak amacıyla bugün itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna bakarak, Dikici pusat Sistemi’ne (ÇKS) karışma olan çiftçilere dekar başına buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale üzere 75 lirası süt ve 46 lirası tezek tevessül etmek üzere hep 121 lira bindi verilecek.
EN ERDEMLI IFA PAMUK VE ÇELTİKTE
Dekar başına bildirme efdal bindi ödemesi iğ ve çeltikte olacak. Buna bakarak, iğ ve çeltik üretenlere dekar başına 250 liralık motorin ve 21 teklik gübre desteği olmak amacıyla toplamda 271 lira; nohut, ark fasulye ve mercimek üretiminde dekar başına 75 lira süt ve 21 teklik basma desteği başlamak üzere 96 liralık; patates ve soya fasulyesi üreticilerine dekara 125 liralık süt ve 21 lira basılmış olmak amacıyla 146 teklik; çevre ayçiçeğinde dekara 88 teklik süt ve 21 teklik basma desteği tevessül etmek için mecmu 109 lira destek ödemesi yapılacak.
Dane mısır ve fındık ve özge ürünlerde mazot desteği dekara 62 lira, gübre desteği 21 liralık oluşmak amacıyla 83 lira, kanolada dekara 88 lira motorin ve 21 teklik matbua desteği kalkışmak üzere toplam 109 liralık, aspir için dekara 76 teklik süt ve 21 teklik basma koyulmak için 97 lira bindi ödenecek.
Kuru soğan, yaş öz ve zeytinde dekara 63 liralık motorin ve 21 lira basılmış doğmak için 84 teklik, yem bitkilerinde dekara 94 lira mazot ve 21 teklik basma desteği ile 115 teklik destek ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA MAZOT DESTEĞİ SAĞLANACAK
Tarım destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere bile destek sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan tarım arazileri amacıyla 38 lira mazot desteği verilecek.
ORGANİK BASMA DESTEĞİ ARTMADI
İlk öğün 2019 yılında ödenmeye başlanan kalpsiz örgensel-organomineral gübre desteği kapsamında organik matbu kullanan çiftçilere verilen destek miktarı değişmedi. Uzvi basma kullanan çiftçilere 2022 üretim yılı amacıyla dekara 20 liralık bindi ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Toprak Analiz Desteği, minimal 50 dekar ve cisim ekincilik arazilerinde, ilave rastgele 50 dekara kadar ayrımsız analiz üzere Tarım ve Orman Bakanlığı’nca mezun Arazi Analiz laboratuvarlarına analiz başına sabık sene 40 lira olan bindi 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA BINDI ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen örgensel tarım desteğinde seçkin çoğalma yapılmadı. Birinci kategoride bireysel işaret sertifikası ile üretim yapanlara geçen yıl olduğu üzere dekara 100 teklik, bire bir kategoride müstahsil grubu nişane sertifikasıyla üretim yapanlara 50 lira ödenecek. İkinci kategoride ferdî ürün sertifikasıyla üretim yapanlara 40, kol sertifikasıyla istihsal yapanlara 20 teklik, üçüncü kategoride ise dekara 10 liralık bindi ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi ekincilik desteklerinde da her artma yapılmadı. Sabık yıl olduğu kabil dolgunca tarım uygulamalarında dekar başına 150 liralık ile 10 teklik ortada değişen oranlarda destek ödemesi yapılacak. Arıcılık Araç Sistemi ve Uzvi Tarım Hikmet Sistemi’ne kayıtlı, uzvi statüde mevcut kovanlar için salt yetiştiriciliği fail çiftçilere kovan başına 15 liralık bindi verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine alan bazlı dirimsel desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 liralık kendisine ödenecek. Cani organik-organomineral matbu desteği kapsamında dekara 20 teklik terviç ödemesi yapılacak. Anadan Görme zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 teklik bindi verilecek.
FARK ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN TAKKADAK YAŞ ÇAY DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek mahsulat üzere verilecek destekler de tayin edildi. Buna bakarak, 2022 istihsal yılında prim desteği namına adlandırılan fark ödemesinde 18 üründen elden gözyaşı çay desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Gayrı ürünlerde bindi artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 istihsal yılında olduğu gibi 2022 yılında de muhit günâşık, sıska fasulye, nohut, mercimekte kilogram başına 50 kuruş bindi verilecek. Kütlü pamukta kilogram başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, kuş yemi mısırda 3, buğday, rüşvet, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve kuş yemi zeytinde 15 kuruş terviç primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME FARK ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDELIK 50 DESTEK ÖDENECEK
Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, yasmık ekenlere sunulan ayırt ödemesine ilave yüzdelik 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar aut dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA BINDI YOK
Cumhurbaşkanı Kararı mucibince, Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Terviç Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin mıntıka dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere süt, tezek, ayırt ödemesi, dar içi sertifikalı sulp yararlanma, ağızotu bitkileri ve fındık düzlük bazlı gelir desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK
Ekincilik Havzaları Istihsal ve Sübvansiyon Modeli kapsamında yemleme bitkileri desteğinde ÇKS’ye kayıtlı arazileri üzerinde kaba ağızotu kazımak amacıyla haddinden fazla almanak ve bir tane yıllık yemleme bitkileri ekimi özne üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.
Yem bitkileri üretim desteği, dekar başına gelmek üzere korunga üzere 90 lira, tek almanak yem bitkileri amacıyla 60 liralık, silajlık ekilişler (iz/kuru) üzere 60 lira, bileşimli çayır mera üzere 150 lira, haddinden fazla almanak ağızotu bitkilerinde yapışkan olanlar üzere 90 liralık, zayıf olanlar amacıyla bile 40 lira ve silajlık ekilişler amacıyla 100 liralık olacak.
Yer altı sularının yurt seviyede ve su kısıtı olduğunun Tarım ve Orman Bakanlığı’nca tespit edildiği havzalarda bu yıl ekilen ağızotu bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük üzere yem bitkisi desteğine ilave yüzdelik 50 bindi verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA BINDI
Hayvancılık alanında, programlı aşıları tüm, 4 ay ve gövde yaşta, ilkine buzağılama yaşı yeryüzü çok 960 dönüş veya sonuç iki buzağılama arası sunu fazla 600 bölüm olan ineklerin doğan buzağıları üzere hayvan başına 500 teklik bindi sağlanacak.
Veca, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Kargaşa, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’birlikte doğan buzağılar için arttırma 200 lira ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, müstear tohumlama sonucu doğan buzağılara arttırma 100 teklik destek ödenecek.
Buzağı bindi şartlarını karşılayan buzağı başına ifa vahit miktarlarının 20 başa büyüklüğünde topu topu, 21-100 başa kadar yüzde 75’i, 101-500 ser üzere yüzde 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA BINDI
Dişi mandalar üzere 500 lira, gerçeklik kütüğüne mukayyet dişi mandalar için arttırma 300 liralık, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 ay ve vücut malaklar üzere 500 liralık, asıl kütüğüne kayıtlı malaklar için üstelik arttırma 300 lira, suni tohumlamadan doğan malaklara ayrıca ilave 500 teklik bindi ödenecek.
Islah gayeli benzin muhteva analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen süt nitelik kriterlerini sağlayıcı protez tohumlamadan doğan temiz sütçü yahut kombine ırk her bir susak üzere 100 liraya büyüklüğünde bindi verilecek.
En birkaç 1 baş, genişlik fazla 50 esas düve (manda karışma) alımına da bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzde 40’ı yetersiz içre doğmuş ve düve merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzdelik 50’si büyüklüğünde destekleme ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan cavlak pres desteği, maya boğalar dışındaki 6 kamer üst yaştaki koca hayvanat hariç, mecmu sığırlar üzere hayvan sahiplerine 600 lira ödeme gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ödeme ünite miktarları 500 başa büyüklüğünde kül, 501 mebde ve gövde için yüzdelik 50’sine denk gelen tutarın ödenmesi suretiyle uygulanacak. Ayrıca Onaylı Benzen Çiftliği Sertifikası’na eş işletmelerdeki çıplak pres desteği düzlük tekmil sığırlar üzere ilave 100 liralık destek verilecek.
Vekâlet taşıt sistemlerine kayıtlı, daraç içre zade ve besi süresini tamamlamış erkek sığırlarını (manda dahil) mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça soy ve garip bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayıcı 1-200 çıban için (200 kafa dahil) hayvan başına aktarılma ve vahit eşit üzerinden 500 liralık bindi ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA DESTEK VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, çoban istihdam desteği, 100 esas ve beden kurnaz koyun tutturuk varlığına sahip işletmelere yahut çobanlara 12 bin liralık olarak ödenecek.
Damızlık kucak-inat yetiştiricileri birliklerine organ yetiştiricilerin, Vekâlet anahtar sistemlerine kayıtlı kart koyun başına 50 lira, bilgili inat başına 50 liralık, kart ankara keçisi başına arttırma 20 lira, göçebe yetiştiricilerine iri kucak keçi başına ilave 2 lira destek ödemesi yapılacak.
Bir esbak yılın deneyli kucak-tutturuk desteğini alan ve terviç yılında deneyli kucak tutturuk sayısını artıran işletmelere, aynı önceki yılın kuzu ve oğlaklarının, terviç yılında bilgili kucak, tutturuk vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen çoğalma oranını aşmamak kaydıyla hayvan başına 200 lira destek ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE BINDI
Tiftik ve Yapağı Tarım Satma Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) sınırlanmış kooperatiflere, Maya Kucak Dikbaşlı Yetiştiricileri Birlikleri’ne yahut Bakanlığa mukayyet yün el işi tesislerine müstahsil makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Taşıt Sistemi (TKS) Malumat Tabanı’na kaydettiren üreticilere oğlak tiftiğinin kilogramına 70 lira, sermaye tiftiğin kilogramına 60 liralık, sekunder tiftiğin kilogramına 25 lira, sözleşmeli üretim kapsamında üretilen tiftiğe birlikte arttırma 10 liralık ifa yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz döl sağlayıcı Koza Ekincilik Satma Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 liralık, ürettiği yaş ibrişim kurdu kozasını Kozabirlik/kooperatifleri yahut canlılık alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve el işi olan tüzel kişilik vasıflarına topluluk işletmelere satan yetiştiricilere, gözyaşı kozanın kilogramına 160 liralık ifa yapılacak.
BİRLİKLERE ÖRGEN ÜRETİCİLERE ARILI KAPÇIK BAŞINA 20 LİRA
Nezaret Arıcılık Kayıt Sistemi’ne mukayyet, minval birliği düzeyinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri ve/yahut üretici birliklerine örgen üreticilerine üstelik arılı kapçık başına 30, üye olmayanlara 20 teklik, Bakanlıktan üretim izni almış maya ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları maya ana arı başına 100 lira bindi sunulacak.
Bakanlıkça programlanan aşılama uygulamaları sonrasında oluşan atıklar amacıyla hayvan sahiplerine, büyükbaş hayvan atıkları için bin 400 teklik, küçükbaş efsanevi atıkları üzere 250 lira atılan desteği, efsanevi hastalıkları ile uğraş çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve hızma uygulamaları üzere uygulayıcılara kocabaş hayvan başına 2 teklik, küçükbaş hayvan başına ise 1,5 lira destek ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA BINDI
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram dahil, alabalık için kilo başına 1 teklik, yeni türlere 3 liralık, vabeste tümce üretime 2 lira, kilo üstü alabalık yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar liralık, midye için kilogram başına 50 kuruş destek sağlanacak.
10 bin adede büyüklüğünde kuluçkalık damızlık ala desteği balık başına 60 teklik, yer havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilogram karışma kilo başına 2 teklik verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan genetik kaynaklarının durumunda korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça muteber projeler için yetiştiricilere, kocabaş koruması üzere efsanevi başına 1000 liralık, küçükbaş korumaya hayvan başına 150 lira, sığır pedigrili korumaya bin 200 liralık, katışıksız korumaya kovan başına 80 liralık, ipek böceği korumaya kilogramda 170 teklik, reform programındaki kucak, gâvur ve yavrularına halk elinde tashih seçkin sürüde efsanevi başına 150 lira, aya sürüde 100 liralık, el elinde manda ıslahı (kurnaz camız), boğa ve yıl içre doğuran kurnaz mandaya hayvan başına 2 bin liralık, yıl zarfında doğurmayan kurnaz mandaya efsanevi başına 1200 teklik, damızlığa hasrolunmak amacıyla seçilen evcil sığır (düve/kele) efsanevi başına bin 500 lira, damızlığa ayrılmayan üzere bin 300 teklik, maya koca materyale (antrenör-teke) hayvan başına elit sürüde 350 liralık, ayak tabanı sürüde 250 liralık bindi sağlanacak.
SERTİFİKALI PATATES TOHUMU KULLANANA 200 LİRA BINDI
Yurt içi sertifikalı tohum kullanma desteği çerçevesinde dekara aspir üzere 10 teklik, kanola için 30 teklik, susam üzere 8 lira, rüşvet, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik üzere 50 teklik, kuru fasulye, yasmık ve yonca amacıyla 60 teklik, nohut üzere 50 liralık, patates için 200 liralık, fiğ, yemleme bezelyesi, korunga ve soya fasulyesi için 45 lira, vadi fıstığı amacıyla 34 liralık ifa gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/direk tasarruf desteği, antep fıstığı, ceviz, badem, gökçe ballıdarı ve aronya amacıyla 400 teklik, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, kayısı, vişne, zeytin, başka sonuç türleri ve asık (nar ve muz dış) üzere 280 liralık, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi için dahi dekar başına 400 lira olacak.
Yurt ortamında sertifikalı zürriyet üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, mahdut içre satışını gerçekleştiren, Vekâlet yoluyla izinli tohumculuk kuruluşu kabul edilen ÇKS’ye mukayyet çiftçilere bu sene ürettikleri türlü sertifikalı tohumluklarla orijinal/esas ve üstü tohumluklara da türüne göre kilo başına 0,1-5 liralık ev içi sertifikalı evlat istihsal desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı ağaç başına 0,5 teklik, aşısız amut başına ise 0,25 teklik bindi sağlanacak.
ÇİFTLİK SAYMANLIK VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Kom Saymanlik Fen Zehir Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına bitmeme edilecek ve geçen sene vasıta altına alınan 6 bin işletmeye, işletme başına 600 teklik ödenecek.
Tarımsal neşir ve danışmanlık desteği olarak, Bakanlıkça yetkilendirilerek tarımsal neşir ve müşavirlik hizmeti sunan başıboş ekincilik danışmanları ile ziraat odası ve yetiştirici örgütlerinde genişlik fazla 5 tarım danışmanı tevessül etmek üzere istihdam edilen beher tarım danışmanı amacıyla 72 bin liralık ödenecek. Ödemeler fiyat 2 tike halinde gerçekleştirilecek.
